địa trung hải là gì

Bách khoa toàn thư hé Wikipedia

Địa Trung Hải, hình ảnh chụp kể từ vệ tinh

Địa Trung Hải là 1 phần của Đại Tây Dương được vây xung quanh bởi vì khu đất liền – phía bắc bởi vì châu Âu, phía phái mạnh bởi vì châu Phi và phía đông đúc bởi vì châu Á.

Địa Trung Hải sở hữu diện tích S 2.509.000 km² (969.000 dặm vuông Anh)[1] cho tới 2.510.000 km² (970.000 dặm vuông Anh)[2]. Chiều lâu năm đông-tây là 4.000 km[2] và chiều rộng lớn tầm là 800 km[2], tuy nhiên bên trên khu vực thông với Đại Tây Dương (eo biển lớn Gibraltar) chỉ rộng lớn 13 km (8 dặm Anh) và chiều rộng tối nhiều đạt 1.600 km[1]. Nhìn công cộng biển lớn này nông, với phỏng thâm thúy tầm khoảng tầm 1.500 m[1], phỏng thâm thúy tối nhiều khoảng tầm 4.900 m[2] cho tới 5.150 m[1], bên trên chống phía phái mạnh bờ biển lớn Hy Lạp.

Địa Trung Hải là phần còn lại của một hồ nước rộng lớn thời cổ truyền, gọi là hồ nước Tethys[1], đã trở nên xay gần như là đóng góp chặt vô thế Oligocen, khoảng tầm 30 triệu năm trước đó, Lúc những mảng thi công châu lục thực hiện cho tới châu Phi và đại lục Á-Âu chạm va vô nhau. Các mảng này vẫn đang được kế tiếp áp bức nhau, tạo nên những mùa phun trào của những núi lửa, như đỉnh Etna, đỉnh Vesuvius và Stromboli, toàn bộ đều bên trên Ý, tương đương kích ứng những trận động khu đất thông thường xuyên, tàn đập những phần của Ý, Hy Lạp và Thổ Nhĩ Kỳ.

Một sóng ngầm hồ nước kể từ Tunisia cho tới Sicilia phân chia Địa Trung Hải rời khỏi trở nên nhị bể địa đông đúc và tây. Một sóng ngầm lòng biển lớn không giống, kể từ Tây Ban Nha cho tới Maroc, ở bên trên lối bay rời khỏi của Đại Tây Dương. Chỉ thâm thúy 300 m (1.000 ft), nó giới hạn sự luân đem nước trải qua vịnh Gibraltar khá hẹp, vì vậy nó thực hiện hạn chế đáng chú ý khoảng tầm lên-xuống của thủy triều bên trên biển lớn này và cùng theo với vận tốc bốc tương đối cao, thực hiện cho tới Địa Trung Hải có tính đậm cao hơn nữa của Đại Tây Dương[1].

Địa Trung Hải cũng chính là vùng nước được bao quanh bởi vì lục địa xung xung quanh lớn số 1 trái đất (có diện tích S ~ 2.5 triệu km²).Một phần bởi nhiệt độ Nam Âu êm ấm nên lượng nước bốc tương đối kể từ biển lớn Địa Trung Hải luôn luôn nhiều hơn nữa lượng nước được bù lại bởi vì những dòng sông sụp vô nó. Vấn đề này dẫn cho tới việc luôn luôn sở hữu nước kể từ Đại Tây Dương sụp vô Địa Trung Hải qua quýt eo biển lớn Gibraltar và mật độ muối hạt ở Địa Trung Hải cao hơn nữa mật độ muối hạt ở Đại Tây Dương. Điểm thâm thúy nhất của Địa Trung Hải nằm tại mặt mũi phía Đông với phỏng thâm thúy khoảng tầm 5200m. Nói Địa Trung Hải không tồn tại thủy triều thì ko đúng mực tuy nhiên thủy triều ở Địa Trung Hải cực kỳ thấp, nhiều điểm chỉ chênh nghiêng vài ba centimet.

Các hải cảng cần thiết nằm cạnh Địa Trung Hải gồm: Barcelona, Marseille, Genova, Trieste, Haifa. Các sông chủ yếu sụp vô Địa Trung Hải sở hữu Ebro, Rhone, Po và Nin.

Địa Trung Hải sở hữu thật nhiều hòn đảo với dân sinh phần đông, hòn đảo lớn số 1 là Sicily. Các hòn đảo rộng lớn không giống rất có thể nói tới như Cộng hòa Síp, Crete, Sardegna, Corse, Mallorca, Malta.

Các vương quốc ven biển[sửa | sửa mã nguồn]

Bản đồ vật Địa Trung Hải

Có 21 quốc gia/vùng bờ cõi phía trên bờ Địa Trung Hải:

  • Châu Âu: Tây Ban Nha,  Pháp,  Monaco,  Ý,  Malta,  Slovenia,  Croatia,  Bosna và Hercegovina,  Montenegro,  Albania,  Hy Lạp và  Síp.
  • Châu Á: Syria,  Liban,  Thổ Nhĩ Kỳ, Israel,  Ai Cập (bán hòn đảo Sinai).
  • Châu Phi:  Ai Cập,  Libya,  Tunisia,  Algérie và  Maroc

Các vùng bờ cõi không giống cũng đều có ranh giới với Địa Trung Hải (tây lịch sự đông):

Xem thêm: gluconeogenesis là gì

Các thành phố Hồ Chí Minh thủ đô của những vương quốc sở hữu hòa bình và những thành phố Hồ Chí Minh chủ yếu sở hữu rộng lớn 200.000 dân sở hữu ranh giới với Địa Trung Hải bao gồm (các thủ đô thấp hơn 200.000 dân được ghi lại hoa thị):

Quốc gia Thành phố
Tây Ban Nha Alicante, Badalona, Barcelona, Cartagena, Málaga, Palma, Valencia
Pháp Marseille, Montpellier, Nice
Monaco Monaco*
Ý Bari, Catania, Genova, Messina, Napoli, Palermo, Roma, Trieste, Venezia
Malta Valletta*
Albania Durrës
Hy Lạp Athens, Patras, Thessaloniki
Síp Limassol
Thổ Nhĩ Kỳ Antalya, İskenderun, Izmir, Mersin
Syria Latakia
Liban Beirut, Tripoli
Israel Ashdod, Haifa, Rishon LeZion, Tel Aviv
Palestine Gaza
Ai Cập Alexandria, Damietta, Port Said
Libya Benghazi, Khoms, Misrata, Tripoli
Tunisia Sfax, Tunis
Algérie Algiers, Annaba, Oran
Maroc Tétouan, Tangier

Xuất xứ thương hiệu gọi[sửa | sửa mã nguồn]

Tên giờ đồng hồ Anh của biển lớn là Mediterranean được xuất phát điểm từ nhị kể từ vô giờ đồng hồ Latin: Medius ~ Middle vô giờ đồng hồ Anh tức là ở thân thiện (Trung) và Terra ~ Earth vô giờ đồng hồ Anh tức là Trái Đất (Địa).

Nếu coi bên trên bạn dạng đồ vật thì chúng ta cũng rất có thể đơn giản và dễ dàng thấy rằng Địa Trung Hải nằm tại tại chính giữa những vương quốc bao quanh nó. Chỉ sở hữu eo biển lớn Gibraltar ở Morocco (rộng 14.3 km) và eo biển lớn Dardanelles ở Thổ Nhĩ Kỳ (hẹp rộng lớn Gibraltar) là điểm tuy nhiên Địa Trung Hải hé lòng rời khỏi nhằm liên kết với những biển lớn và hồ nước không giống.

Cổ khí hậu[sửa | sửa mã nguồn]

Do vĩ phỏng của chính nó và địa điểm nằm trong lòng những vùng lục địa, Địa Trung Hải hết sức nhạy bén với những giao động nhiệt độ tạo nên kể từ nhân tố thiên văn, cũng rất được ghi nhận rõ rệt vô trầm tích. Vì Địa Trung Hải tương quan cho tới những tụ tập trầm tích bão táp kể từ rơi mạc Sahara trong những quy trình tiến độ nhiệt độ thô, ngược lại những trầm tích sông thì sụp vô vào từng mùa lúc nào cũng ẩm ướt, những tập luyện trầm tích chứa chấp sapropel (các trầm tích sẫn màu sắc nhiều hóa học hữu cơ) xuất xứ biển lớn của Địa Trung Hải hỗ trợ những vấn đề về nhiệt độ với độ sắc nét cao. Dữ liệu này đã và đang được dùng nhằm tái ngắt lập lại thời hạn biểu được hiệu chỉnh theo dõi thiên văn cho tới 9 triệu năm mới gần đây nhất vô lịch sử hào hùng Trái Đất, chung thực hiện rõ rệt thời hạn hòn đảo cực kỳ địa kể từ mới gần đây nhất.[3] Hơn thế nữa, phỏng đúng mực quan trọng đặc biệt của những tài liệu cổ nhiệt độ này cũng chung nâng lên kiến thức và kỹ năng của quả đât về những giao động quy trình của Trái Đất vô vượt lên trên khứ.

Các rình rập đe dọa về môi trường[sửa | sửa mã nguồn]

Mực nước biển lớn dâng[sửa | sửa mã nguồn]

Mực nước biển lớn của Địa Trung Hải rất có thể dưng kể từ 3–61 cm bởi tác động của thay đổi nhiệt độ.[4] Vấn đề này rất có thể tác động cho tới dân sinh sống sinh sống vô vùng Địa Trung Hải.

  • Mực nước biển lớn dưng tiếp tục nhấn chìm những chống của Malta, và thực hiện tăng mực nước đậm vô chống cung cấp nước ngầm ở Malta và thực hiện hạn chế năng lực hỗ trợ đồ uống.[5]
  • Mực nước biển lớn dưng 30 cm rất có thể tạo nên ngập bên trên diện tích S 200 km2 của châu thổ sông Nile, tác động cho tới rộng lớn 500.000 người Ai Cập.[6]

Các hệ sinh thái xanh ven bờ biển cũng đứng trước nguy cơ tiềm ẩn bị rình rập đe dọa bởi nước biển lớn dưng nhất là những biển lớn kín như biển lớn Baltic, Địa Trung Hải và biển lớn Đen.[7] Mực nước biển lớn dưng vô giai thế kỷ XXI rất có thể kể từ 30 cm (12 in) cho tới 100 cm (39 in) và sức nóng phỏng thay cho thay đổi 0.05-0.1 °C ở biển lớn thâm thúy là đầy đủ sẽ tạo rời khỏi những thay cho thay đổi đáng chú ý sự đa dạng và phong phú của những loại và tác dụng phong phú và đa dạng.[8]

Ô nhiễm[sửa | sửa mã nguồn]

Ô nhiễm chống này tăng cực kỳ cao trong những năm mới gần đây. Chương trình môi trường thiên nhiên Liên hiệp quốc dự trù rằng 650.000.000 t (720.000.000 tấn Mỹ) hóa học thải kể từ cống, 129.000 t (142.000 tấn Mỹ) dầu khoáng, 60.000 t (66.000 tấn Mỹ) thủy ngân, 3.800 t (4.200 tấn Mỹ) chì và 36.000 t (40.000 tấn Mỹ) phosphat thải vô Địa Trung Hải từng năm.[9] Công ước Barcelona được thể hiện nhằm mục tiêu cắt giảm ô nhiễm và độc hại bên trên Địa Trung Hải và bảo đảm an toàn và nâng cấp môi trường thiên nhiên biển lớn vô chống này, ngoại giả còn góp thêm phần vô sự cách tân và phát triển bền vững và kiên cố của chống.'[10] Một số loại loại vật biển lớn đa số mất tích bởi ô nhiễm và độc hại biển lớn. Một vô số bọn chúng là Hải cẩu Địa Trung Hải, là loại thú biển lớn bị rình rập đe dọa nguy hiểm bên trên trái đất.[11]

Địa Trung Hải cũng tồn bên trên rác rưởi biển lớn. Theo một phân tích về lòng biển lớn năm 1994 dùng lưới tấn công cá xung xung quanh những bờ biển lớn của Tây Ban Nha, Pháp và Ý đã cho chúng ta thấy rằng rác rưởi triệu tập với tỷ lệ tầm 1.935 loại/km². Rác vật liệu nhựa cướp 76%, vô cơ túi vật liệu nhựa cướp 94%.[12]

Trong sau này, Lúc châu lục Phi chạm với châu lục Âu, Địa Trung Hải sẽ ảnh hưởng cô lập

Xem thêm: pr là gì

Ghi chú[sửa | sửa mã nguồn]

Wikimedia Commons đạt thêm hình hình ảnh và phương tiện đi lại truyền đạt về Địa Trung Hải.